Hava filtreleri, motorun çalışması sırasında silindire alınan havayı süzen ve hava içindeki toz ve pisliklerin motora girmesini engelleyen parçalardır. Hava filtreleri, motora gelen havanın içindeki küçük ve motora zarar verebilecek toz zerreciklerini süzer ve ateşleme bölgesine tamamen tozsuz bir şekilde hava girmesini sağlar. Günümüzde kâğıt, pamuk ve sünger bazlı hava filtreleri kullanılmaktadır. Araç performansını belirleyen önemli parçalardan biri olan hava filtresi, çok hassas olup (5 mikronluk hassaslıkta), çok küçük parçacıkları bile süzebilir.

Araçlarda hava filtresi, emme manifoldu hava girişinde yer alır. Bazı arabalarda motorun üst kısmındaki plastik hava kutusunun içinde bir bölmede, bazı araçlarda ise gaz kelebeğine gelen kalın plastik borunun ucunda, bir kutunun içinde bulunur.

Karbüratörlü motorlarda ise hava filtresi, karbüratörün az üzerinde yuvarlak şekilde bulunur. Hava filtresinin değişimi araçlarda yapılan kilometreye bağlıdır. Genelde 10 bin ya da 15 bin periyodik bakımlarında değiştirilir. Araç tozlu yollarda kullanılırsa, hava filtresi daha çok kirleneceğinden daha erken de değiştirilmesi gerekir. Ayrıca hava filtrelerinin değiştirme süreleri aracın marka ve modeline göre değişebilir.

Hava filtresi kirliyse, yakıt sarfiyatı artar, motorun çekişi düşer, gaz pedalı tepki süresi uzar ve egzoz emisyon değerleri yükselir.

Araç hava filtresi suyla veya benzinle yıkanmaz, temizlenmez. Temizleme işi, basınçlı hava ile yapılır. Dikkat edilmesi gereken şey, filtrenin hava giriş yönünün tersi yönde hava verilmesidir. Örneğin, silindirik ya da simit şekilli hava filtresinde, hava içten dışa verilerek toz ve pislikler temizlenir, zira bu filtre havayı dıştan içe doğru geçirir. Hava filtresi temizliğini aracın periyodik bakımı gelmeden bir iki kez yapabilirsiniz. Anormal bir durum yani aracın çekişinde düşüş, yakıtın artması ya da aşırı kirlenme olmadığı sürece temizlenmese de olur.

Hava filtresini basit birkaç aletle araç sahibi de değiştirebilir. Yedek parçacıya aracın marka ve modelini söyleyip yeni hava filtresi aldıktan sonra, aracın kaputu açılır, hava giriş borusu, emme manifoldunun ucunda hava filtresi bulunup sökülür. Çıkan hava filtresinin pozisyonuna dikkat edilerek aynı pozisyonda yenisi takılır. Yerine oturup oturmadığı kontrol edildikten sonra kapağı kapatıp bağlantıları sıkılır.

Hava filtresi kirlendiğinde veya tıkandığında, motora alınan havanın filtreden geçişi zorlanır. Motora yeterince temiz hava girmezse, motor çekişi düşer ve araç yakıtı artar.