Kalsiyum nedir, ne işe yarar?

Kalsiyum, periyodik cetveldeki sembolü Ca ve atom numarası 20 olan bir kimyasal elementtir. Doğada en yaygın bulunan mineral maddelerden biridir ve özellikle yer kabuğunun bileşenleri arasında önemli bir yere sahiptir. Kalsiyum, alkali toprak metallerine ait olup, reaktif bir elementtir ve genellikle doğal halde serbest olarak bulunmaz. Bunun yerine, kalsiyum karbonat, kalsiyum fosfat ve kalsiyum sülfat gibi bileşenler halinde bulunur.

Kalsiyum, gümüşi beyaz bir metal olup, katı halde bulunur. Oda sıcaklığında oldukça yumuşak bir madde olan kalsiyum, ısı ve elektrik iletkenliği bakımından oldukça etkilidir. Havadaki oksijen ile kolayca reaksiyona girerek oksit oluşturur. Bu nedenle genellikle inert gazlar altında veya yağ içinde saklanır.

Kalsiyum, insan vücudunda birçok biyolojik fonksiyona sahip olan bir elementtir. Vücutta en fazla bulunan mineral olup, kemik ve dişlerin yapısında temel bir bileşendir. Kalsiyumun vücuttaki başlıca işlevleri şunlardır:

• Kemik ve diş sağlığını koruma
• Kas kasılması ve gevşemesi
• Sinir iletimi
• Kanın pıhtılaşma süreci
• Hormon ve enzim salınımı

Kalsiyum eksikliği, hipokalsemi olarak adlandırılır ve çeşitli sağlık sorunlarına yol açabilmektedir. Özellikle çocukluk döneminde yetersiz kalsiyum alımı, kemik gelişimini olumsuz etkiler ve raşitizm gibi hastalıklara neden olabilir. Yetişkinlerde ise osteoporoz (kemik erimesi) riski artar. Belirtiler arasında kas krampları, uyuşma hissi, kabızlık ve kalp ritmi bozuklukları yer alabilir.

Günlük kalsiyum ihtiyacını karşılamak için çeşitli gıda kaynakları bulunmaktadır. Bu kaynaklar arasında:

• Süt ve süt ürünleri (yoğurt, peynir)
• Yeşil yapraklı sebzeler (brokoli, ıspanak)
• Kuruyemişler (badem, ceviz)
• Balık (özellikle kılçıkları ile tüketilen sardalya ve somon)
• Kalsiyum ile zenginleştirilmiş gıdalar (kahvaltılık gevrekler, bitkisel sütler)

Besinlerden yeterli kalsiyum alımının sağlanamadığı durumlarda, kalsiyum takviyeleri kullanılabilir. Ancak takviye kullanmadan önce mutlaka bir sağlık uzmanına danışılması önerilmektedir. Aksi halde aşırı kalsiyum alımı, böbrek taşları ve diğer sağlık sorunlarına yol açabilir.

Kalsiyum, insan sağlığı için vazgeçilmez bir mineral olup, kemik ve diş sağlığının korunmasında, kas ve sinir fonksiyonlarının düzenlenmesinde önemli bir rol oynamaktadır. Yeterli kalsiyum alımının sağlanması, özellikle çocukluk ve yaşlılık dönemlerinde büyük önem taşımaktadır. Bu nedenle, dengeli bir beslenme ile kalsiyum kaynaklarının yeterli düzeyde tüketilmesi önerilmektedir.