Regülatör (Akım dengeleyici), şebekeye seri olarak bağlanan, booster trafo ve hassas yapıdaki varyak sayesinde çıkışta gerilim regülasyonu yapar. Şebeke geriliminde meydana gelen güç, basınç, frekans, hız ve akım gibi unsurların düşüş ve yükselme gibi dalgalanmalarını önleyip, bu unsurları sabit dengede tutarak, elektrikli cihazları korumaya yarayan bir cihazdır.

Regülatör bunun yanı sıra elektronik sağlanan koruma ile ayar alanı dışındaki gerilim yükselme ve düşmelerinde, gerilim çıkışını elektromekanik kesip, gerilim değişikliğinden dolayı oluşabilecek muhtemel arızaların önüne geçer.

Bu cihaz içerisinde bulunan donanım parçaları ile enerjinin çevreden aldığı bazı faktörlerden etkilenmesinden dolayı yükselmesi veya düşmesini dengeler. (Düşük enerjiyi yükseltir, yüksek enerjiyi düşürür.). Enerji düşürme-yükseltme işlemleri ise tek fazlı olarak yapılmaktadır.

Regülatör genelde trafo ve varyak sistemlere seri olarak bağlanır. Booster (Güçlendirici) olan bu cihaz, gerilim dengelemesini en iyi şekilde ayarlar.

Enerjide kısa devre olduğunda, regülatör, oluşan büyük akımların çıkmasını sağlar. Basit seri regülatörler bu değişimlere hemen cevap veremezler. Ama karmaşık yapıda olan regülatörler için bu sorun değildir. Şönt sezmeli olarak bilinen bu regülatörler en küçük değişimlerde bile devreye girer. Kısacası, regülatörler şebeke ya da yük empedansındaki değişmeler nedeniyle oluşan gerilim dalgalanmasını düzenler ve bunları kullanılabilir hale getirir.

Günlük hayatta kullanılan maddeler modern teknolojik metotlar kullanılarak üretilir. Bugünün teknolojisinde, her türlü gıda ve tekstil ürünlerinin üretimi için sadece çalışma yerinde değil, birçok yerde bazı özel hususların sağlanması lazımdır. Çok çeşitli tiplerde fırınlar, ocaklar, kazanlar, kurutucular, sterilizatörler ve benzeri cihazlar; elektrikle, buharla, havayla çalışan tiptedirler. Zaman, akış, ısı, nem, basınç, sıvı seviyesi, hareketli mekanik parçaların hızı gibi şartlardır. Bu hususları istenen değerlerde tutabilmek için ihtiyaca bağlı olarak çeşitli yapıda regülatörler kullanılır. İhtiyaca bağlı olarak yapılan regülatörler karmaşık veya basit yapıda olabilir. Regülatörde mutlaka bir bulucu öğe, yayımlama organı, servo motor ve emniyet elemanları bulunur.

Her türlü bilgisayar sistemleri, ofis ekipmanları, tıbbi ve laboratuvar cihazlarında, ev ve işyeri aydınlatması, komple daire ve ofis beslemelerinde, asansörlerde, deri işleme cihazlarında, motorlu makinelerde, market ekipmanlarında, ısıtma ve soğutma sistemlerinde, imalathaneler ve atölyelerde kullanılır.

Voltaj regülatörü veya voltaj yükseltici regülatör sistemleri;

Direkt Etkili Regülatör: Mekanik çalışma sistemine dayanır. Direkt etkili, örneğin watt regülatörüdür.

Röleli Regülatör: Pnömatik regülatörde, körüklü bir düzenekle, bir supabın açılıp kapanarak, gaz basıncı yükseldiği zaman fazla gazı tahliye edecek şekilde ayarlar. Çok değişik elektrik regülatörleri içinde en tanınmışı, hassas cihazlara takılan gerilim ayarlayıcılardır.